مقدمه:
اهمیت و نقش آموزش و پرورش در بهسازی و توسعه زندگی فردی و اجتماعی موجب‌شده‌است که جامعه و اولیای دانش‌آموزان انتظار داشته باشند که مدرسه محیطی رشد دهنده، پویا وزمینه‌ساز پرورش استعدادهای بالقوه و خداداد فرزندان آنان باشد.تحقق اهداف متعالی آموزش وپرورش ولزوم توجه به روحیات و ویژگیهای نسل جوان،تفاوتهای ناشی از شرایط جغرافیایی ومحیطی و محدودیت منابع و امکانات،ایجاب می‌کند که اداره امور مدارس مبتنی بر افزایش قدرت‌تصمیم‌گیری، استقلال‌نسبی،انعطاف پذیری و روشهای غیر متمرکز و مشارکت‌جویانه باشد تابتواند فضای عمومی مدرسه را پویا،پرنشاط و فعال نموده و توانمندی‌ها و خلاقیت‌های‌مدیران،معلمان و دانش‌آموزان را به خوبی شکوفا و متجلی سازد.بدین جهت لازم دیده‌شد آیین‌نامه‌اجرایی مدارس با توجه به سیاست‌ها و راهبردهای اساسی آموزش و پرورش از جمله‌تمرکززدایی،مدرسه محوری و توسعه مشارکت همه بعدی تنظیم‌گردد و با تفویض اختیارات لازم‌به مدارس،زمینه مناسب‌تری برای تحقق اهداف تعلیم و تربیت فراهم‌شود.
فصل اول - کلیات
ماده -1 مدرسه ازمهمترین نهادهای اجتماعی،تربیتی و آموزشی و اصلی‌ترین رکن تعلیم وتربیت است که به منظور تربیت صحیح دانش‌آموزان در ابعاد دینی،اخلاقی،علمی،آموزشی،اجتماعی و کشف استعدادها و هدایت و رشد متوازن روحی و معنوی وجسمانی آنان‌براساس اهداف مصوب دوره‌های تحصیلی ،برابر ضوابط و دستورالعملهای وزارت‌آموزش و پرورش تأسیس و اداره می شود.
ماده 2 - مدرسه با همکاری کلیه کارکنان و با مشارکت دانش‌آموزان و اولیای آنان زیر نظر مدیرمدرسه اداره‌می‌شود.تعدادکارکنان‌مدرسه‌وشرح وظایف هریک‌ازآنان‌توسطوزارت‌آموزش‌وپرورش ابلاغ می‌شود.
فصل دوم - ارکان وشوراهای مدرسه
ماده-3 ارکان و شوراهای مدرسه عبارتند از:
1 - مدیر مدرسه.
2 - شورای مدرسه.
3 - انجمن اولیاو مربیان.
4 - شورای معلمان.
5 - شورای دانش‌آموزان.
1ـ مدیر مدرسه :
ماده4ـ مدیر مدرسه‌به عنوان نماینده آموزش وپرورش منطقه مسئول حسن اجرای فعالیتهایآموزشی،پرورشی،مالی‌و اداری مدرسه می‌باشد ودر کلیه امور مدرسه مسئولیت دارد و موظف‌است براساس مقررات با برنامه‌ریزی‌های مناسب و استفاده ازمشارکت کارکنان ،دانش‌آموزان واولیای آنهاو با بهره‌گیری از امکانات وظرفیت‌های داخل وخارج از مدرسه، جهت تحقق اهداف‌مصوب دوره تحصیلی تلاش کند،به‌گونه‌ای که ارزیابی عملکرد سال تحصیلی بیانگر ارتقاء و رشدکیفی و مطلوب دانش‌آموزان در ابعاد مختلف باشد.
ماده -5 مدیرمدرسه موظف است بامشارکت کارکنان مدرسه و اولیای دانش آموزان برنامه سالانه‌خودرا درابعاد مختلف با رعایت ضوابط آموزش وپرورش تنظیم و به تصویب شورای مدرسه‌برساند.
ماده -6 مدیرمدرسه موظف است بااستفاده بهینه از منابع مالی دولتی وبابهره‌گیری از مشارکت‌های اختیاری مردمی و کمکهای خیرین و تقویت منابع اعتباری مدرسه شرایط لازم را برای اجرای‌مناسب برنامه‌مدرسه فراهم کند.
ماده-7 مدیر مدرسه باید با وظایف و مسؤلیتهای خود و با شرح وظایف همکاران که ازسوی‌آموزش وپرورش ابلاغ می‌شود بخوبی آشنا باشد. مدیر مدرسه موظف است شرح وظایف مصوب‌هریک از کارکنان مربوط را به آنان ابلاغ نمایدو بر اجرای صحیح آن نظارت‌کند.
ماده8ـ مدیر موظف است بطور منظم و برنامه ریزی شده شورای مدرسه ،انجمن اولیا ومربیان،شورای معلمان و شورای دانش‌آموزان را تشکیل دهد و براجرای مصوبات وچگونگی ثبت‌و نگهداری سوابق و صورت جلسات مربوط نظارت‌کند.مدت فعالیت‌شوراهاوانجمن‌اولیاءومربیان‌تاتشکیل‌شوراهاوانجمن سال تحصیلی بعد خواهد بود.
ماده -9 انتصاب‌مدیران‌مدارس با رعایت اصل شایسته سالاری‌برابرآیین‌نامه‌انتصاب مدیران‌مصوب شورای عالی آموزش و پرورش خواهدبود.
-2 شورای مدرسه:
ماده -10 در راستای سیاست مدرسه محوری و تفویض اختیارات به مدارس وبه منظور توسعه‌مشارکت، همکاری و استفاده از تجارب معلمان ،مربیان و اولیای دانش آموزان در اداره‌مدرسه،بهبود فرایند تصمیم‌گیری ،ارتقای کیفی فعالیتهای آموزشی وپرورشی واداری ،تدوین‌برنامه‌های‌سالانه مدرسه وهماهنگی امور
ونظارت بر فعالیتهای مربوط،در هر یک از مدارس‌شورایی به‌نام شورای مدرسه تشکیل‌می‌گردد.ترکیب اعضا و شرح وظایف شورای مدرسه به شرح‌زیر است:
الف- ترکیب اعضاء:
-1 مدیرمدرسه.
-2 معاونین مدرسه .
-3 یک نفراز مربیان امور تربیتی یا مشاوران به انتخاب مربیان و مشاوران مدرسه .
-4 نماینده شورای معلمان.
-5 نماینده انجمن اولیا و مربیان به انتخاب انجمن.
تبصره - درصورت لزوم و به ویژه درمواقعی که پیشنهادهای شورای دانش‌آموزان مطرح است‌مدیر مدرسه از نماینده شورای دانش‌آموزان و برحسب مورد از افراد ذیربط و صاحب‌نظر برای‌شرکت در جلسات شورای مدرسه دعوت می‌کند.
ب - شرح وظایف :
1ـ مراقبت ونظارت بر فعالیتهای مدرسه درچارچوب اهداف مصوب دوره تحصیلی و مفاداین‌آیین‌نامه .
-2 نظارت برحسن اجرای مصوبات شورای عالی‌آموزش وپرورش ودستورالعملهای مربوطوبخشنامه‌های ابلاغی از سوی وزارت آموزش وپرورش وبرنامه ریزی برای‌توجیه‌وآموزش‌عوامل‌ذیربط.
-3 بررسی و تأیید برنامه‌های پیشنهادی سالانه مدرسه که از سوی مدیر،در چارچوب مقررات‌و ضوابط مربوط،به شورا ارائه می‌شود.
-4 بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد پیشنهادهای ارائه شده از سوی شورای معلمان ،انجمن اولیاو مربیان و شورای دانش‌آموزان.
-5 بررسی‌وتأییدبرنامه‌های‌مربوطبه‌بزرگداشت‌ایام‌الله‌ومناسبت‌های مختلف دینی و انقلابی‌وملی.
-6 بررسی و تأیید برنامه‌های مربوط به مسابقات علمی،ورزشی،فرهنگی و هنری در سطح‌مدرسه.
7 - بررسی و تأیید برنامه اردوها و بازدیدهای دانش‌آموزان از مراکز علمی، فرهنگی،حرفه‌ای‌بارعایت ماده 107 این آیین نامه .
-8 بحث‌واتخاذتصمیم‌درموردچگونگی‌برگزاری‌امتحانات‌بارعایت‌مقررات‌ودستورالعملهای مربوط.
-9 تصمیم‌گیری‌درموردتشویق‌وتنبیه‌دانش‌آموزان‌برابرمندرجات‌بندهای‌پ2و3پفصل
ششم‌این‌آیین‌نامه.
-10 برنامه‌ریزی‌برای‌تقدیرازکارکنان و دانش‌آموزان نمونه به منظور ارائه‌الگوهای‌شایسته‌باهمکاری انجمن اولیاء و مربیان.
-11 تصمیم‌گیری‌درموردتخلفات‌امتحانات‌داخلی‌دانش‌آموزان‌برابرآیین‌نامه‌رسیدگی‌به
تخلفات‌امتحانی.
12ـ تصمیم‌گیری درمورد لباس و پوشش دانش‌آموزان،در چارچوب مبانی و ضوابطمندرج‌در فصل پنجم این آیین‌نامه.
-13 نظارت‌برفرآیندبودجه‌بندی‌برنامه‌درسی‌ارائه شده‌از سوی شورای معلمان و تأییدآن‌برای اجرا.
14ـ بررسی مشکلات موردی دانش آموزانی که بامسائل خاصی ازنظرآموزشی وپرورشی‌مواجهند و ارائه‌پیشنهادبه کمیسیون خاص ادارات آموزش وپرورش‌مربوط باتوجه به‌اختیارات کمیسیون مذکور.
15ـ صدور مجوز اخذ امتحان از دانش‌آموزی که در امتحان پایانی(35) داخلی و امتحان جهش‌تحصیلی و تغییر رشته غیبت موجه داشته است‌تا دوهفته پس از پایان ایام امتحانات.
-16بررسی‌وتصویب‌پیشنهادشورای‌معلمان‌درموردتعیین‌پایه‌تحصیلی‌دانش‌آموزان‌دوره‌ابتدایی‌مشمول‌ماده 43این آیین نامه .
17ـ برنامه‌ریزی برای کمک به دانش‌آموزانی که شرایط استفاده از ماده 54 این آیین نامه رادارامی‌باشند.
-18 تصمیم گیری درمورد دایربودن مدرسه در ایام تعطیل رسمی و اوقات فراغت ، برای‌فعالیتهای فوق برنامه آموزشی و پرورشی ،بامسئولیت مستقیم مدیر مدرسه.
-19 برنامه ریزی برای ارتقای هر چه بیشتر دانش معلمان و کارکنان مدرسه.
-20 ترویج وگسترش فعالیتهایآموزشی ،پرورشی وتقویت اعتقادات دینی ،قرآنی و نمازومکارم اخلاقی و فراهم‌آوردن‌امکانات و زمینه‌های برگزاری شایسته مراسم گوناگون عبادی -سیاسی.
-21بررسی‌واتخاذتصمیم‌درموردچگونگی‌ارتقاءمهارت‌های‌زندگی‌واجتماعی‌موردنیازدانش‌آموزان.
-22 برنامه ریزی مناسب به منظورتوسعه تربیت بدنی ،بهبودوضع امکانات ورزشی ،حفظوتوسعه نمودهای عینی اخلاق وآداب اسلامی ،ارتقای سطح بهداشت ،بهبودوضعیت‌فضاوتجهیزات کارگاهی، آزمایشگاهی ونمازخانه
وحفظ محیط زیست .
-23 بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد نحوه مشارکت مؤسسات و دستگاههای آموزشی خارج‌از مدرسه درآموزشهای علمی وعملی دانش آموزان براساس آیین‌نامه‌های مربوط .
-24 بررسی واتخاذ تصمیم درمورد عرضه تولیدات وارائه خدمات حاصل از فعالیتهایآموزشی (عملی -
کارگاهی)دانش آموزان به متقاضیان براساس آیین نامه مربوط .
-25 برنامه ریزی مناسب برای برقراری ارتباط و تعامل بین مدرسه وجامعه محلی به منظوربهره‌مندی از امکانات وظرفیت‌های پیرامون مدرسه درارتقاء امورکمی وکیفی مدرسه .
-26 تعیین پایه تحصیلی دانش‌آموزی که در نظام آموزشی خارجی تحصیل‌کرده ومتقاضی ادامه‌تحصیل‌درمدرسه‌ایرانی‌خارج‌ازکشوراست،بارعایت‌مفادآئین‌نامه‌ارزشیابی‌مدارک‌تحصیلی‌خارجی.(36)
-27 تغییر رشته تحصیلی دانش آموزانی که رشته تحصیلی آنان در کشور محل انتقال موجودنمی‌باشد،چنانچه دانش آموز باید در امتحان برخی از دروس به عنوان تغییر رشته شرکت کندمی‌تواند ضمن ثبت نام و ادامه تحصیل در رشته مورد نظر ،دروس مربوط را تاپایان سال‌تحصیلی امتحان دهد.1
-28 انتخاب دانش آموز جهت تحصیل در مدرسه شبانه روزی با رعایت اساسنامه‌مدارس‌شبانه‌روزی .
29ـ بررسی واتخاذ تصمیم در مورد دانش آموزانی که با مشکلات اخلاقی و رفتاری خاص‌مواجهند با حفظ و رعایت شأن و کرامت انسانی آنان وتصمیم گیری درمورد دانش آموزان‌مشمول ماده 84این آیین‌نامه. در چنین مواردی موضوع با حضور مدیر، یکی از معاونین به‌انتخاب مدیر،یک نفر از مربیان امور تربیتی به انتخاب مربیان و مشاور مدرسه (در صورت‌وجود مشاور در مدرسه )بررسی وتصمیم‌لازم اتخاذ می‌شود.
ماده -11 ریاست شورای مدرسه با مدیراست ودستورجلسات شورای مدرسه بانظراعضای‌شورای مذکورتوسط مدیرمدرسه تعیین می شود.مسئولیت اجرای تصمیم‌های شورای مدرسه نیزبامدیرخواهدبود.همه‌کارکنان‌مدرسه‌موظفندبرای‌اجرای‌مطلوب‌مصوبات‌شوراهمکاری‌نمایند.
تبصره - دبیر شورای مدرسه در اولین جلسه ازبین اعضا تعیین می‌شود. دبیر شورا موظف است‌خلاصه‌ای از مذاکرات یا تصمیمات متخذه هر جلسه را ثبت نموده و به امضای اعضای شورابرساند.
ماده -12 در هر سال تحصیلی مدیر باید در اولین فرصت و حداکثر یکماه پس از بازگشایی‌مدارس نسبت به تشکیل شورای مدرسه اقدام‌کند. شورای مدرسه حداقل هردوهفته یکبارتشکیل‌جلسه‌خواهدداد.
ماده -13 شورای مدرسه با حضور23 اعضاء رسمیت می‌یابد و مصوبات آن با رأی اکثریت‌حاضرین جلسه قابل اجرا می‌باشد.مصوبات شورا نباید با آیین‌نامه‌ها و مقررات عمومی کشور وضوابط وزارت آموزش و پرورش مغایرت داشته باشد.
تبصره - در مدارسی که به علت کم‌بودن تعداد دانش آموز و عدم حضور برخی از افراد موضوع‌بندالف‌ماده10تعداداعضاءکمتراز3نفرباشدشوراتشکیل‌نمی‌شودووظایف‌آن‌به‌مدیرواگذارمی‌گردد.
3ـ انجمن اولیاء و مربیان :
ماده-14 به منظور تقویت همکاری و مشارکت اولیای دانش‌آموزان برای کمک به ارتقای کیفیت‌فعالیتهای آموزشی و پرورشی و گسترش ارتباط دوکانون مقدس خانه و مدرسه،انجمن اولیا ومربیان تشکیل‌می‌شود.ترکیب اعضا و وظایف انجمن اولیا و مربیان مدارس به شرح زیر است:
الف - ترکیب اعضا:
-1 مدیر مدرسه.
-2 یکی از معاونین به انتخاب مدیر.
-3 نماینده شورای معلمان.
-4 معاون‌پرورشی‌یایکی‌ازمربیان‌امورتربیتی‌ودر صورت نبودن‌مربی،یکی‌ازمعلمان آگاه‌به‌مسائل‌تربیتی به انتخاب مدیر.
-5 منتخبین اولیای دانش‌آموزان.
تبصره-1 تعداد اولیای دانش‌آموزان و نحوه انتخاب آنان جهت عضویت در انجمن و چگونگی وزمان تشکیل جلسات برابر آیین نامه انجمن مرکزی اولیا و مربیان خواهد بود.
تبصره2 - درصورت لزوم مدیر مدرسه می‌تواند از نماینده شورای دانش‌آموزان و برحسب مورداز افراد ذیربط و صاحب‌نظر برای شرکت در جلسات انجمن دعوت کند.
ب - شرح وظایف:
-1 تأمین مشارکت فکری، فرهنگی،عاطفی و آموزشی اولیا و تقویت هماهنگی و همسویی تربیتی‌و آموزشی خانه و مدرسه -2 برنامه‌ریزی و تشکیل جلسات عمومی اولیای دانش‌آموزان.
-3 برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری جهت تشکیل جلسات آموزش خانواده.
-4 همکاری و مشارکت با شورای معلمان در برگزاری کلاسهای فوق برنامه.
-5 مشارکت در اجرای برنامه‌های کارآموزی هنرجویان در هنرستانها .
-6 همکاری و مشارکت با مدیر مدرسه در اجرای فعالیتهای پرورشی،برگزاری اردوهای دانش‌آموزی و بازدید از مراکز علمی،آموزشی و فرهنگی.
-7 همکاری و مشارکت درباره چگونگی قدردانی از کارکنان،اولیا و دانش‌آموزان واعضای‌شوراهای مدرسه با رعایت ضوابط و مقررات مربوط.
-8 جلب همکاری اولیای دانش‌آموزان جهت مشارکت و کمک به ارتقاء کیفیت فعالیتهای مربوط وارائه پیشنهادهای لازم به مدیر مدرسه.
-9 تلاش و همکاری برای جلب مشارکت اولیای دانش‌آموزان،صاحبان حرف،افراد خیر وموسسات خیریه در
تأمین امکانات مورد نیاز و بهبود اداره امور مدرسه.
-10 نظارت بر چگونگی اخذ کمکهای مردمی با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
11ـ تشکیل شورای مالی مدرسه با عضویت مدیر مدرسه ،رئیس انجمن و نماینده شورای معلمان‌در اولین جلسه انجمن.
-12 نظارت بر نحوه هزینه وجوه حاصل از کمکهای مردمی ،خدمات فوق‌برنامه،سرانه‌دانش‌آموزان و کمکهای‌شوراهای آموزش و پرورش ازطریق شورای مالی و مطابقت موارد هزینه بابرنامه‌های مصوب شورای مدرسه.
13ـ بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به سرویس رفت و آمد دانش‌آموزان.
-14 انتخاب نماینده برای شرکت در شورای مدرسه.
15ـ انجام‌اموری‌که‌براساس‌بخشنامه‌های‌انجمن‌مرکزی‌اولیاو مربیان به عهده انجمن مدرسه محول‌می‌گردد.
تبصره-1 درمدارس بزرگسالان و مدارس کم‌جمعیتی که برابر آیین‌نامه انجمن مرکزی اولیا ومربیان، امکان‌تشکیل انجمن نمی‌باشد،وظایف انجمن به مدیر مدرسه واگذار می‌شود.
تبصره -2 مدارس ضمیمه ومدارسی که به صورت مجتمع (ابتدایی ،راهنمایی تحصیلی‌ومتوسطه )توسط یک مدیر اداره می‌شوند می‌توانند درصورت تمایل مدیر، انجمن اولیاء ومربیان‌رابه صورت مشترک تشکیل دهند.
-4 شورای معلمان :
ماده -15 به منظور بحث و تبادل نظر و هماهنگی در امور آموزشی، پرورشی و اداری مدرسه وتأمین مشارکت معلمان در حسن جریان آموزشی و پرورشی واداری مدرسه، شورایی به نام شورای‌معلمان با شرکت همه معلمان ، مربیان ومشاوران مدرسه تشکیل می‌گردد.وظایف شورای معلمان‌به شرح زیر است:
1ـ نظارت بر همسویی‌برنامه‌ها و روشهای‌کاری در چار چوب اهداف مصوب دوره تحصیلی ومفاد این آیین‌نامه.
2ـ مشارکت مؤثر و کارآمد در تهیه برنامه‌ها و فعالیتهای آموزشی و پرورشی مدرسه وهمکاری‌در اجرای آن پس از تأیید شورای مدرسه.
-3 بودجه‌بندی‌برنامه‌درسی‌بارعایت‌مقررات‌مربوطوارائه‌آن‌به‌شورای‌مدرسه‌جهت‌تأیید.
-4 بررسی و تبادل نظر پیرامون چگونگی افزایش اثر بخشی روشهای تدریس .
-5 چاره اندیشی برای تأمین مشارکت فعال دانش‌آموزان در فرایند آموزش وپرورش .
-6 تلاش‌در ارتقای کیفیت برنامه‌های آموزشی وپرورشی وبررسی علل افت تحصیلی دانش‌آموزان وبرنامه ریزی برای کاهش آن .
-7 مشارکت در تنظیم برنامه‌های پرورشی،تقویت اعتقادات دینی واخلاقی وآداب اسلامی دردانش آموزان .
-8 بررسی و تبادل نظر به منظور هماهنگ کردن نحوه تشویق وتنبیه دانش‌آموزان.
-9 بحث و تبادل‌نظر واتخاذ تدابیر مناسب در مورد مسائل آموزشی، پرورشی و انضباطی‌دانش‌آموزان و بهبوداداره مدرسه.
-10 بحث‌وتبادل‌نظردرباره‌محتوای‌کتابهای‌درسی‌وانعکاس آن به مسئولین ذیربط از طریق‌مدیر مدرسه.
-11 تبادل نظر و هماهنگی در مورد نحوه استفاده از وسایل آموزشی ، کمک آموزشی‌وکارگاهی .
-12 ارائه راهکارهای مناسب برای ترغیب دانش‌آموزان به منظور انجام مطالعات درسی و غیردرسی.
-13 ایجاد هماهنگی در ارتباط با نحوه و میزان تکالیف درسی دانش آموزان‌متناسب با نیاز،استعدادهاوعلائق آنان .
-14 همکاری،برنامه ریزی و تصمیم‌گیری در خصوص چگونگی تشکیل کلاسهای فوق‌برنامه با مشارکت انجمن اولیا و مربیان و رعایت ضوابط مربوط.
-15 بررسی منابع آموزشی ،کمک‌آموزشی و پرورشی و انتخاب و معرفی کتب، نشریات،نوارهای صوتی و تصویری جهت استفاده در مدرسه با رعایت سایر مقررات.
16ـ انتخاب نماینده یانمایندگان شورای معلمان برای شرکت در شورای مدرسه و انجمن اولیاومربیان دراولین‌جلسه شورای معلمان.
-17 تعیین پایه تحصیلی دانش آموزان مشمول ماده 43 این آیین‌نامه وارائه پیشنهاد به‌شورای‌مدرسه.
ماده 16ـ ریاست شورای معلمان به عهده مدیر و در غیاب مدیر برعهده نایب رئیس است که‌توسطشورای‌معلمان‌تعیین‌می‌شود.مدیرمدرسه‌مسئول‌تعیین‌دستورجلسات‌واجرای‌تصمیماتی‌است‌که‌اتخاذمی‌شود.
تبصره-1 مدیر مدرسه می‌تواند در صورت لزوم از متخصصین تعلیم و تربیت، معلمان‌بازنشسته، کارشناسان و مسئولین آموزش و پرورش و اولیای دانش آموزان جهت شرکت درشورای معلمان و تبادل نظر در زمینه‌های مربوط دعوت کند.
تبصره2 ـ دبیر شورای معلمان در اولین جلسه توسط اعضای شورا تعیین می‌شود و موظف است‌خلاصه‌ای از مذاکرات یا تصمیمات متخذه هر جلسه را ثبت نموده و به امضای اعضای شورابرساند.
تبصره -3 شورای معلمان می تواندبه منظور انجام بهتر وظایف خودنسبت به تشکیل گروههای‌درسی وآموزشی اقدام نماید
ماده -17 مدیران مدارس موظفند اولین جلسه شورای معلمان راحتی الامکان قبل از بازگشایی‌مدارس وحداکثرتاده روز پس از آن تشکیل‌دهند.جلسات شورای معلمان حداقل هر ماه یک بارتشکیل می‌شود.
-5 شورای دانش آموزان:
ماده -18 به منظور مشارکت دانش آموزان در امور مربوط به مسائل آموزشی، پرورشی ،انضباطی ،ورزشی و فوق برنامه و ایجاد ارتباط صحیح و مستقیم دوسویه بین دانش‌آموزان و اولیای‌مدرسه وارج نهادن به شخصیت و کرامت آنان وتقویت اعتمادبه نفس و خودباوری و مسئولیت‌پذیری ومشارکت جویی در آنان ،شورای دانش‌آموزان درسطح مدارس تشکیل می‌شود. ترکیب‌اعضا و شرح وظایف شورای دانش‌آموزان به شرح زیر است:
الف - ترکیب اعضا:
اعضاء شورای دانش‌آموزان ،ازمیان دانش آموزان شاغل به تحصیل همان مدرسه خواهند بود، تعدادو نحوه انتخاب اعضابرابر دستورالعملی خواهد بود که توسط وزارت آموزش و پرورش تنظیم وابلاغ می‌گردد.
ب - شرح وظایف :
-1 مراقبت برهمسویی فعالیتهای شورای دانش‌آموزان با مفاد این آیین نامه .
2ـ بررسی پیرامون چگونگی مشارکت دانش‌آموزان در بخشی از فعالیتهای آموزشی وپرورشی و اجرائی مدرسه و ارائه پیشنهاد به مدیر مدرسه.
3ـ همکاری در برنامه‌ریزی و اجرای مناسبتهای‌مذهبی، انقلابی وملی در مدارس.
4ـ اداره نشریه دیواری و همکاری دراداره امور کتابخانه مدارس.
5ـ همکاری در برگزاری مسابقات فرهنگی،هنری،علمی و ورزشی دانش‌آموزان.
6ـ همکاری در برگزاری بازدیدهای علمی و اردوهای تفریحی و مذهبی.
7ـ همکاری دربرگزاری نماز جماعت و اداره نمازخانه مدارس.
8ـ همکاری درتشکیل و اداره تعاونی دانش‌آموزان در مدارس.
9ـ همکاری در امور انتظامی و بهداشتی مدرسه.
-10 همکاری در تنظیم برنامه‌امتحانات داخلی مدرسه
11ـ انتخاب نماینده برای شرکت موردی در شورای مدرسه و انجمن اولیاءومربیان .
12ـ ارائه‌پیشنهادبه‌مدیرمدرسه‌جهت‌تشویق‌دانش‌آموزانی‌که‌مشارکت‌فعال‌دراموراجرایی‌مدرسه داشته‌اند.
ماده19 - شورای دانش آموزان یک شورای درون مدرسه‌ای است و فاقد شعبه‌وتشکیلات خارج‌از مدرسه خواهد بود. شورای دانش آموزان مجاز به ایجاد رقابت‌های ناسالم سیاسی وفعالیت‌جناحی وحزبی در داخل یا خارج از مدرسه نمی‌باشد ونمی تواند درانتخابات له یاعلیه‌کاندیداهافعالیت نماید.
ماده -20 مدیر مدرسه موظف است نسبت به تشکیل شورای دانش‌آموزان برابر شیوه‌نامه ابلاغی‌در هر سال اقدام‌نماید.جلسات شورای دانش آموزان حداقل هرماه یکبار تشکیل می‌شود.
تبصره-1 برای اثربخشی بیشتر شورای دانش آموزان ،یکی از معاونان یا مربیان امور تربیتی و درغیاب آنها یکی از معلمان مدرسه‌به‌انتخاب‌مدیر،ضمن‌هدایت‌جلسات‌شورای‌دانش‌آموزان،مشکلات آنان را پیگیری می‌نماید.
تبصره -2 شورای دانش آموزان می‌تواندباموافقت شورای مدرسه نسبت‌به تشکیل‌انجمن‌های‌دینی، فرهنگی ، هنری ، ورزشی وعلمی اقدام کند.
ماده-21 شورای دانش آموزان درمدارس نقش مشورتی و مشارکت در اموراجرایی دارد وتصمیم‌های آن با رأی اکثریت و پس از تأیید مدیر بارعایت مفاد این آئین نامه قابل اجراخواهدبود.مدیرمدرسه همکاری لازم رابرای رفع مشکلات شورای دانش آموزان درحدامکانات‌وتوان بعمل خواهدآورد.
نکات ضروری درمورد انجمن اولیاء ومربیان وشوراهای مدرسه :
ماده 22ـ تشکیل هرگونه انجمن یا شورایی در مدرسه به غیر از موارد مندرج در این آیین‌نامه،قبل‌از تصویب شورای عالی آموزش و پرورش مجاز نیست.
تبصره- انجمن‌ها و شوراهایی که براساس مقررات عمومی کشور مانند مصوبات مجلس شورای‌اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و هیئت دولت تشکیل می‌شوند تابع مقررات خاص خودخواهند بود.
ماده 23 - مکاتبات یاهرنوع ارتباط اشخاص حقیقی یاحقوقی باانجمن اولیاء ومربیان یاهریک ازشوراهای مدرسه فقط ازطریق مدیرمدرسه انجام می‌گیرد.
ماده -24 شوراهای مندرج دراین آیین نامه درسطح مدرسه فعالیت می‌کنندوتشکیل آنها درسطح‌منطقه یابالاتربدون تصویب شورای عالی آموزش وپرورش مجازنخواهدبود.
ماده 25ـ در مواردی که تصمیم‌های اتخاذ شده در انجمن اولیا و مربیان یا هر یک از شوراهای‌مدرسه،بانظر مدیرمغایرباشد،مدیرموضوع‌رابه اداره‌آموزش‌وپرورش‌مربوطمنعکس‌کرده‌ورأی‌ونظر رییس اداره متبوع لازم الاجرا می‌باشد.
ماده 26ـ مدیر مدرسه موظف است هرسه ماه یکبار گزارشی از نحوه فعالیت شوراها و انجمن‌اولیا ومربیان شامل تعداد جلسات و اهم تصمیم‌گیری های شورای مدرسه رابه اداره آموزش‌وپرورش محل ارسال نماید.
تبصره - ادارات‌آموزش وپرورش،انجمن‌اولیاءومربیان‌وشوراهای فعال‌مدارس‌راموردتشویق‌قرارخواهند داد.
فصل سوم - شرایط ثبت نام وادامه تحصیل دانش آموزان
ماده-27 ثبت نام دانش‌آموزان برای ورود به هر یک از دوره‌های تحصیلی در مدارس داخل کشوربا اصل شناسنامه و در مدارس خارج از کشور(37) با اصل شناسنامه یا گذرنامه(38) صورت می‌گیرد.
ماده -28 هنگام ثبت‌نام دانش‌آموز در پایه اول دبستان و انتقال دانش آموز پایه‌مذکورازیک‌مدرسه به مدرسه دیگر،مدیر مدرسه باید پس از رؤیت شناسنامه ، صحت شرط سنی دانش‌آموز رابا قید تاریخ مطابقت درظهر تصویر (فتوکپی)شناسنامه،گواهی و امضانماید.گواهی مذکور باید درپرونده تحصیلی دانش‌آموز ضبط و نگهداری شود.
ماده29ـ مدیران مدارس باید هنگام ثبت‌نام دانش‌آموز در پایه اول ابتدایی، کارت بهداشتی تنظیم‌شده از سوی مراکز بهداشتی را مطالبه و در پرونده تحصیلی دانش آموز ضبط و نگهداری نمایند.
تبصره- در شهرستانهاومناطقی که طرح سنجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی ،بینایی وشنوایی‌نوآموزان برای ورود به دبستان اجرامی‌شود،ارائه گواهی سلامتی و بلامانع بودن ثبت‌نام‌دانش‌آموزان در مدرسه عادی که توسط پایگاه‌های سنجش صادر می‌شود، ضروری است.
ماده -30 برگزاری آزمون ورودی، مصاحبه و تعیین شرط معدل برای ثبت‌نام دانش‌آموزان ودریافت هرگونه وجه‌اجباری (به جز وجوه مربوط به بیمه حوادث و کتابهای درسی) در زمان‌ثبت‌نام مجازنیست و نباید دانش‌آموزی به دلایل مذکور از ثبت‌نام محروم شود.(39)
تبصره- مدارسی که دارای قانون و ضوابط خاص می‌باشند ازحیث ثبت‌نام تابع قوانین و مقررات‌مربوط به خود خواهند بود.
ماده-31 ثبت‌نام دانش‌آموزانی که محل‌سکونت‌آنان‌به‌مدرسه‌نزدیک‌تراست،دراولویت‌خواهدبودوثبت‌نام‌ازدانش‌آموزانی‌که
والدین‌آنان‌هردو شاغل‌هستند در مدرسه نزدیک به محل کار پدر یا مادر بلامانع است.
ماده -32 در مدرسه برای هر دانش‌آموز پرونده تحصیلی تشکیل‌می‌شود. پرونده‌تحصیلی در هردوره نشان دهنده وضعیت تحصیلی دانش‌آموز در آن دوره خواهدبود و باید علاوه بر مدارک‌مندرج در شیوه‌نامه ثبت نام، شامل کارنامه‌های سنوات قبل همان دوره‌تحصیلی نیز باشد. برای‌دانش آموزان دوره‌راهنمایی تحصیلی وجود کارنامه‌تحصیلی پایه پنجم ابتدایی و برای‌دانش‌آموزان دوره‌متوسطه، وجود گواهینامه دایم یا موقت پایه سوم راهنمایی تحصیلی در پرونده‌تحصیلی ضرورت‌دارد.
تبصره - افرادی که با استفاده از ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی یا برابر مقررات با شرکت درامتحان ورودی موفق به ادامه تحصیل می‌شوند،نیاز به کارنامه تحصیلی سنوات قبل ندارند.
ماده -33 مدیر مدرسه می‌تواند در موارد استثنایی با اخذ تعهد کتبی از ولی دانش آموزی که فاقدشناسنامه و مدارک تحصیلی است از وی بصورت مشروط حداکثر برای مدت یک ماه ثبت نام‌نماید. ادامه تحصیل این قبیل دانش آموزان در صورت عدم ارائه مدارک هویتی و تحصیلی منوط به‌موافقت کمیسیون خاص اداره آموزش وپرورش خواهد بود و در هر صورت دانش آموز موظف‌است برای ثبت نام قطعی ودرج مشخصات وی در دفتر آمار تا قبل از اولین نوبت امتحانی مدارک‌هویتی وتحصیلی خود را به مدرسه‌تسلیم کند.
تبصره - ثبت نام و ادامه‌تحصیل دانش آموزی که مدارک تحصیلی خارجی وی جهت ارزشیابی‌ناقص می‌باشد، باتأیید کمیسیون ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی و اخذ معرفی‌نامه از اداره کل‌آموزش وپرورش مدارس خارج ازکشورتا قبل از شروع امتحانات پایانی بلامانع است .چنانچه تاپایان امتحانات خرداد ماه پایه تحصیلی قطعی دانش آموز توسط اداره کل آموزش وپرورش مدارس‌خارج از کشور بارعایت سایر مقررات مشخص نشود، امتحانات خرداد و شهریور وی به عنوان‌امتحان تعیین پایه محسوب خواهد شدو چنانچه دانش آموز در امتحانات شهریور ماه قبول نشودمی‌تواند جهت تعیین پایه در امتحان دروس پایه پایین‌تر به صورت یک نوبتی شرکت کند.
ماده -34 پذیرفتن دانش آموز بصورت مستمع آزاد ممنوع است.
تبصره - دانش آموزی که به ضرورت در محلی غیر از محل ثبت نام خود بسر می‌برد می‌تواند باارائه کارت شناسایی مدرسه یا گواهی تحصیلی و با اخذ معرفی‌نامه از اداره آموزش وپرورش(مقصد) ، ازکلاسهای درس یکی از مدارس در محل جدید بصورت موقت استفاده کند.
ماده -35 دارندگان مدارک تحصیلی نهضت سوادآموزی بارعایت شرایط سنی می‌توانند به شرح‌ذیل ادامه تحصیل دهند :
الف- بامدرک تحصیلی دوره مقدماتی در پایه دوم ابتدایی ثبت نام و ادامه تحصیل دهندویادرامتحان‌پایه دوم ابتدایی (به عنوان ورود به پایه سوم) شرکت کرده و در صورت احراز شرایط قبولی در پایه‌سوم‌ابتدایی ثبت نام کنند.
ب- با مدرک تحصیلی دوره تکمیلی در پایه چهارم ابتدایی ثبت نام نمایند.
ج- بامدرک تحصیلی دوره پایانی درپایه پنجم ابتدایی ثبت نام نمایند.
ماده -36 شرایط سنی‌ثبت نام در مدارس روزانه بشرح زیر خواهد بود:(40)
الف - دوره ابتدایی :
-1 حد اقل سن ثبت نام در پایه اول دبستان 6 سال تمام و حد اکثر آن در مناطق شهری 9 سال‌تمام و در
مناطق روستایی و عشایری 11 سال تمام خواهد بود.
-2 حداکثر سن ثبت نام در دوره ابتدایی در مناطق شهری 14سال تمام و در مناطق روستایی وعشایری 16 سال تمام خواهد بود.
ب - دوره راهنمایی تحصیلی :
حد اکثر سن ثبت نام در پایه‌های اول، دوم و سوم راهنمایی تحصیلی در مناطق شهری به ترتیب15، 16 و 17 سال تمام و در مناطق روستایی و عشایری به ترتیب 17 ، 18 و19 سال تمام است.(41)
ج - دوره متوسطه :
حداکثر سن ثبت نام در پایه‌های اول،دوم و سوم متوسطه و دوره پیش‌دانشگاهی در مناطق شهری ،روستایی و عشایری به ترتیب 18، 19، 20 و 21 سال تمام است.
تبصره1 - در هر دوره تحصیلی دوسال به حداکثر سقف سنی دانش آموزان معلول جسمی که درمراکز آموزشی خاص به تحصیل اشتغال دارند اضافه می‌شود.
تبصره2ـ ملاک محاسبه سن دانش آموز جهت ثبت نام،اول مهرماه خواهد بود.
تبصره3ـ ملاک تعیین شهر و روستا برای رعایت حداکثر سن مجاز ثبت نام، تقسیمات کشوری‌خواهد بود. چنانچه برخی روستاها درطول سال تحصیلی به محدوده شهری منضم شوند ادامه‌تحصیل دانش‌آموزان آن مناطق ،تاپایان آن دوره تحصیلی مطابق شرایط سنی روستا خواهدبود.(42)
تبصره4ـ ثبت نام مجدد دانش آموزان غیرمشمول نظام وظیفه که ترک تحصیل کرده‌اند،بارعایت‌شرایط سنی در پایه تحصیلی مربوط بلامانع است.
ماده37 - ثبت نام مجدددانش آموز درهمان پایه‌ای که قبول شده‌است با رعایت سایر شرایط صرفŠدر مدارس غیرانتفاعی یا بصورت متفرقه مجازاست .(43)
ماده38ـ ثبت‌نام دانش‌آموزان پسری که به سن مشمولیت مقرر در قانون خدمت وظیفه عمومی‌می‌رسند، تابع مقررات و شیوه‌نامه‌هایی است که با هماهنگی نظام وظیفه از طریق وزارت آموزش وپرورش ابلاغ‌می‌شود.
ماده-39 غیبت غیرموجه سه ماه متوالی وبیشتر دانش آموزان مشمول از نظر مقررات نظام وظیفه‌ترک تحصیل تلقی می‌شود.
تبصره - وقفه تحصیلی وغیبت موجه ترک تحصیل محسوب نمی‌شود.
ماده-40 حداکثر تعداد سالهای مردودی مجاز در هرپایه تحصیلی در دوره‌های ابتدایی وراهنمایی تحصیلی دو سال خواهدبود و دانش‌آموزبارعایت شرایط سنی می‌تواند برای سومین‌سال‌در همان پایه ثبت‌نام کند.(44)
تبصره- دانش آموزان معلول جسمی که درمراکز آموزشی خاص به تحصیل اشتغال دارندمجازخواهندبود به مدت یکسال بیشتراز دانش آموزان عادی تکرار پایه کنند.
ماده -41 دانش آموزی که به دلایل موجه قبل از شروع سال یا نیمسال تحصیلی موفق به ثبت نام‌نشده‌است می‌تواند صرفŠ با اخذ مجوز از کمیسیون خاص اداره آموزش وپرورش محل، ثبت نام‌کرده و ادامه‌تحصیل‌دهد. در اینگونه موارد در ستون ملاحظات دفتر آمار به شماره‌نامه و رأی‌کمیسیون خاص استناد می‌شود.
تبصره - دانش آموزی که پس از ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی از طریق اداره کل آموزش‌وپرورش مدارس خارج ازکشورجهت ثبت نام معرفی می‌شود نیاز به اخذ موافقت ازکمیسیون‌خاص اداره آموزش وپرورش ندارد و ثبت نام وی در هر زمان از سال تحصیلی بلامانع خواهدبود.
ماده-42 ثبت‌نام ازدانش‌آموزان اتباع خارجی مقیم ایران براساس مدارک هویتی واقامتی معتبرصورت می‌پذیرد. افراد خارجی مقیم ایران ،رانده شدگان وپناهندگان از کشورهای خارجی بایددارای اجازه اقامت مورد تأیید وزارت کشور باشند .
ماده43ـ پایه تحصیلی دانش‌آموزی که به عللی مانند عدم دسترسی به مدرسه،بیماری‌ویااقامت درخارج از کشورنتوانسته به موقع وارد مدرسه شود یا مدارک تحصیلی وی در اثر حوادثی از قبیل‌سیل، زلزله وآتش سوزی از بین رفته ویاوقفه‌ای در ادامه تحصیل او ایجاد شده است و همچنین پایه‌تحصیلی دانش‌آموزی که مدارک قابل قبولی جهت ارزشیابی ندارد ،در دوره ابتدایی با رعایت‌حداقل سن متعارف ثبت نام و بررسی‌های انجام شده از سوی شورای معلمان توسط شورای‌مدرسه تعیین می‌شود و در ستون ملاحظات دفتر آمار به رأی شورای مدرسه استناد می‌شود. دردوره‌های راهنمایی و متوسطه متقاضی ادامه تحصیل با توجه به حداقل سن متعارف و توانایی خودمی‌تواند با معرفی اداره آموزش وپرورش محل در امتحان ورودی پایه مورد نظر شرکت نموده ودرصورت احرازشرایط قبولی در پایه بالاتر ادامه تحصیل دهد. ( سن متعارف در دوره ابتدایی برای‌پایه‌های اول تا پنجم به ترتیب 6و7 و8و9و10 سال تمام وبرای پایه‌های اول تا سوم راهنمایی 11و12و13 سال تمام وبرای پایه‌های اول تا سوم متوسطه 14 و15و16 سال تمام می‌باشد.)(45)
ماده -44 انتقال دانش آموزان در جریان سال تحصیلی از یک مدرسه به مدرسه دیگر درهمان‌منطقه درصورت موافقت مدیر مدرسه مقصد بارعایت سایرمقررات و از یک منطقه و ناحیه به سایرمناطق و نواحی آموزش و
پرورش‌درصورت موافقت اداره‌آموزش و پرورش مقصد تا یک ماه قبل‌از شروع امتحانات پایانی بلامانع خواهدبود.
تبصره -1 منظور از امتحانات پایانی موضوع این ماده، در نظام سالی امتحانات آخر سال و در نظام‌نیمسالی- واحدی امتحانات پایان نیمسال است.
تبصره -2 پرونده تحصیلی و نمره‌های امتحانی این گونه دانش آموزان باید حداکثر تا یک ماه پس‌از انتقال دانش‌آموز به مدرسه جدیدارسال شود.
تبصره -3 انتقال دانش آموزان وداوطلبان آزادسال آخر متوسطه پس از امتحانات نهایی خردادماه‌از یک منطقه به منطقه دیگر مشروط برداشتن عذرموجه‌باموافقت کمیسیون خاص اداره آموزش‌وپرورش مبدأ بلامانع می‌باشد.
ماده -45 انتقال دانش آموزان مدارس بزرگسالان به مدارس روزانه منوط به گذراندن کلیه‌دروس یک پایه تحصیلی و داشتن شرایط سنی وسایر ضوابط ثبت نام مدارس روزانه است .انتقال‌دانش آموزان مدارس‌روزانه به مدارس بزرگسالان تا یکماه قبل از برگزاری امتحانات پایانی‌مدارس بزرگسالان بلامانع است .
تبصره - دانش‌آموزان دوره متوسطه که به علت ازدست دادن شرایط تحصیل مدرسه روزانه به‌مدارس بزرگسالان‌منتقل می‌شوند،اجازه بازگشت به مدارس روزانه را نخواهند داشت.
ماده -46 شرایط سنی ثبت نام در مدارس بزرگسالان (شبانه) ومتفرقه به شرح زیرخواهدبود:
1 - حداقل سن تحصیل درمدارس بزرگسالان در دوره‌های راهنمایی تحصیلی و متوسطه به‌ترتیب 14و16 سال تمام خواهدبود.
تبصره -1 در شرایط خاص بامجوز کمیسیون خاص اداره آموزش وپرورش محل‌به صورت‌موردی می‌توان از دانش آموزی که حداقل شرط سنی راندارد،درمدرسه بزرگسالان ثبت نام نمود.
تبصره -2 دانش آموزی که شرایط تحصیل در مدرسه روزانه‌را از دست می‌دهدودانش‌آموزمردود متوسطه باهرسنی می‌تواند درمدرسه بزرگسالان ثبت نام کند.
2 - برگزاری امتحان متفرقه در دوره ابتدایی به استثناء پایه پنجم در داخل کشور مجاز نیست.حداقل سن برای ثبت نام در امتحانات متفرقه پایه پنجم ابتدایی 10 سال تمام است و برای شرکت‌در امتحانات مذکور نیازی به ارائه مدارک قبولی سنوات قبل نخواهد بود.درسایر پایه‌ها شرط سنی‌وجود ندارد ولی ارائه کارنامه قبولی پایه قبل ضروری است .
3 - حداقل سن برای ثبت نام در امتحانات متفرقه دوره راهنمایی تحصیلی (جامع)18 سال تمام دراول‌مهرماه است و دارندگان کارنامه قبولی پایه پنجم ابتدایی می‌توانند بدون ارائه مدرک قبولی‌پایه‌های اول و دوم راهنمایی درامتحان نهایی دوره راهنمایی تحصیلی به صورت داوطلب آزادشرکت کنند.
تبصره -1 ثبت نام وشرکت داوطلبان پسرمشمول نظام وظیفه درامتحانات متفرقه بلامانع است‌لیکن برای آنان معافیت تحصیلی صادرنخواهدشد.
تبصره -2 شرکت در امتحانات متفرقه ازنظر مقررات نظام وظیفه ترک تحصیل تلقی می‌شود.
ماده 47 - مدیرمدرسه موظف‌است حداکثر تا یک ماه پس از شروع سال‌تحصیلی،پرونده‌تحصیلی کلیه دانش‌آموزان را بررسی‌نماید و چنانچه از دانش‌آموزی برخلاف مقررات‌ثبت‌نام شده باشد،نسبت به هدایت او به پایه استحقاقی اقدام‌کند.
تبصره - اگر بعد از گذشت یک ماه از شروع سال تحصیلی مشخص شود دانش‌آموزی در همان‌سال یا سالهای تحصیلی قبل برخلاف مقررات ثبت نام شده‌است، مدیرمدرسه باید موضوع را به‌اداره آموزش‌و پرورش گزارش‌نماید. دراین‌گونه موارد اداره آموزش و پرورش موظف است دراسرع وقت نسبت به تعیین سرنوشت تحصیلی دانش‌آموز و پیگیری موضوع از طریق مراجع ذیربطاقدام کند.
تسهیلات ویژه برای دانش آموزان خاص :
ماده -48 دانش آموزانی که به دلایل موجه از قبیل شرکت در المپیادها و دوره‌های آموزشی‌مربوط، مسابقات ورزشی و نظایر آن به تشخیص کمیسیون خاص اداره آموزش وپرورش موفق به‌شرکت در امتحانات نهایی سوم راهنمایی تحصیلی و متوسطه نمی‌شوند می‌توانند در نوبت‌امتحانی‌بعدی‌شرکت‌کنند.قبولی‌آنان‌به‌عنوان‌قبولی‌درامتحانات‌نوبت‌قبل‌محسوب خواهد شد.
ماده -49 کلیه کسانی که یکی از بستگان درجه اول آنها در طول سال تحصیلی شهید، اسیر یا مفقودمی‌گرددو همچنین دانش‌آموزانی که یکی از بستگان درجه اول آنها در فاصله یک ماه قبل از آغازامتحانات خرداد یا شهریور ماه فوت می‌شود در آن نوبت امتحانی مردود نخواهند شد. این قبیل‌افراد می‌توانندعلاوه‌برنوبت‌های‌امتحانی‌مذکور دریک نوبت امتحانی دیگر همراه با غایبین مجازشرکت کنند.
تبصره - مفاد این ماده شامل دروس نهایی دوره متوسطه نمی‌شود.
ماده-50 دانش‌آموزانی که امتحانات آنان به علل مختلف از قبیل حوادث غیرمترقبه ، بلایای‌طبیعی برگزار نشده و یا اوراق امتحانی‌آنان‌مفقودیامعدوم‌گردیده‌است‌درامتحانات‌داخلی‌می‌توانندباتأییدکمیسیون خاص اداره آموزش‌وپرورش در اولین فرصت وحداکثر تا یکماه پس از پایان ایام امتحانات در امتحان‌مجدد شرکت‌نمایند.
تبصره - درموردامتحانات‌نهایی‌صدور مجوزوتعیین نوبت امتحانی بر عهده کمیسیون‌معین‌شورای عالی‌آموزش وپرورش خواهد بود .
ماده -51 مدرسه می تواند با موافقت کمیسیون خاص اداره آموزش وپرورش محل علاوه برموارد مندرج در این آیین نامه تسهیلات زیر را نیز برای دانش آموز قائل شود:
-1 ثبت نام از دانش آموزی که به دلایل مختلف از قبیل کبرسن ، مردودی یا مشروطی بیش از دفعات‌مجاز و نظایر آن شرایط تحصیل در مدرسه روزانه را از دست داده‌است .
-2ثبت‌نام‌بدون‌حضوردرکلاس‌ازدانش‌آموزی‌که‌به‌علت‌بیماری‌خاص‌قادربه‌حضوردرکلاس‌نمی‌باشد.-3 برگزاری امتحان به صورت چند گزینه‌ای ، املاء صحیح غلط، دادن وقت اضافی ، جایگزین کردن‌نمره بخش کتبی به جای شفاهی یابالعکس درامتحانات داخلی با توجه به شرایط خاص جسمانی‌افراد (اختلالات حرکتی ، ناسازگار بدنی ، عدم تعادل بدنی )
-4 برگزاری امتحان غیرنهایی در خارج از مدرسه از دانش آموزی که قادر به حضور در جلسه‌امتحانی مدرسه نیست .
-5 اخذ امتحان پیش از موعد در دروسی که امتحان آنها به صورت نهایی نیست حداکثر یکماه قبل ازشروع‌امتحانات‌پایانی از دانش آموزی که به ضرورت به اتقاق والدین خود به خارج از کشورعزیمت خواهد کرد.
-6 اخذ امتحان از دانش آموزی که در امتحانات هماهنگ غیبت موجه داشته است .
ماده -52 حداقل سن ثبت نام در مدارس ایرانی خارج از کشور که سن ورود به دبستان در آن‌کشورها 5/5 سال یا کمتر است 5/5 سال خواهد بود . دانش آموزانی که در /5 5سالگی واردمدارس‌ایرانی خارج از کشور می شوند در صورتی می‌توانند در مدارس داخل کشور ادامه تحصیل دهند که‌پایه اول دبستان را در مدارس ایرانی خارج از کشور گذرانده باشند.انتقال این قبیل دانش آموزان به‌پایه اول مدارس داخل کشور درصورتی مجاز است که اولیای آنان کارمند دولت ، نهادها وارگانهای‌انقلاب اسلامی در دوایر و نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در دیگر کشورها بوده ومأموریت‌آنان قبل از پایان سال تحصیلی خاتمه یافته باشد .
ماده -53 دانش آموزان ازدواج کرده می‌توانند به یکی از روشهای زیر ادامه تحصیل دهند:
-1 طبق مقررات در امتحانات متفرقه شرکت نمایند.
-2 طبق مقررات در مدارس بزرگسالان تحصیل نمایند.
3ـ درصورت داشتن شرایط سنی در مدارس روزانه ثبت‌نام نمایند و بدون حضور در کلاس،مانندسایرین در امتحانات شرکت نمایند.
4ـ با رعایت سادگی کامل و خودداری از ابراز مسائل ازدواج با دیگر دانش‌آموزان،مانند سایرین درمدارس روزانه به تحصیل ادامه دهند.
ماده 54 - دانش‌آموز دوره ابتدایی وراهنمایی تحصیلی که به دلایل مختلف از قبیل عدم‌دسترسی به مدرسه،تکرارپایه و وقفه‌تحصیلی در شرایط سنی بالاتر از سن متعارف پایه تحصیلی‌خود قرار دارد، می‌تواند در صورت قبولی در امتحانات خردادماه با حداقل معدل کل 14،درشهریورماه همان سال‌تحصیلی در امتحانات پایه بالاتر در مدرسه قبلی یا مدرسه جدیدی که برای‌ادامه تحصیل ثبت نام‌کرده است به صورت یک‌نوبتی شرکت کند ودر صورت احراز شرایط قبولی‌به پایه بعدی ارتقاء یابد.(46)
تبصره1ـ داوطلبان آزاد امتحانات متفرقه پایه پنجم ابتدایی و دانش آموزان شبانه (بزرگسالان)دوره راهنمایی تحصیلی مجاز به استفاده ازمفاداین ماده نخواهند بود.
تبصره -2 شرایط قبولی در امتحانات شهریورماه همانند شرایط مندرج در آیین‌نامه امتحانات‌دوره ابتدایی و راهنمایی تحصیلی خواهد بود.غایبین موجه شهریورماه می‌توانند در امتحانات‌داخلی باتأیید شورای مدرسه و در امتحانات هماهنگ باتأیید کمیسیون خاص اداره آموزش‌وپرورش در امتحانات غایبین مجاز شرکت نمایند.
ماده -55 ایثارگران مجازند یکسال بیش از سایر دانش آموزان درمدارس بزرگسالان تحصیل‌کنند وهمچنین درهر نیمسال یادوره تابستانی یک عنوان درسی بیش از سقف واحدهای مجازانتخاب نمایند.(47)
فصل‌چهارم - شرایط بهداشتی وایمنی مدارس
ماده -56 سعی شود براساس ضوابط ومعیارهای وزارت آموزش وپرورش در هر مدرسه‌نمازخانه، کتابخانه، آزمایشگاه، کارگاه، سالن ورزشی، سالن اجتماعات، مکان و وسایل لازم برای‌کمکهای اولیه و مراقبتهای بهداشتی - درمانی واطفای حریق،پیش بینی وازامکانات موجوددرمدرسه وامکانات مشابه خارج از آن استفاده شود.
ماده 57 - مدیران مدارس موظفند برای کمک به ارتقاء سطح بهداشت و سلامت محیط مدرسه براموری از قبیل تأمین آب آشامیدنی‌سالم ،نظافت سرویس‌های بهداشتی،توجه به پاکیزگی‌لباس،بدن،موی سر دانش‌آموزان، تهویه و تأمین رنگ وروشنایی مناسب برای فضای مدرسه وتهیه‌وتوزیع موادخوراکی درتعاونی مدرسه واستفاده از لباس کاردرکارگاههامراقبت کامل معمول‌دارند.
ماده-58 مدیران مدارس باید ابتدای سال تحصیلی نسبت به بیمه (حوادث) نمودن دانش آموزان‌اقدام‌کنند و در خصوص چگونگی استفاده از مزایای آن، دانش آموزان و خانواده آنان را راهنمایی‌نمایند.
ماده -59 در مدرسه باید حداقل یک بار در سال ازدانش آموزان معاینه بهداشتی - درمانی بعمل‌آید . مدیران
مدارس باید با کمک انجمن اولیا و مربیان نهایت همکاری را با مسئولان و سازمانهای‌بهداشتی برای تأمین بهداشت و سلامت دانش‌آموزان داشته باشند.
تبصره - در مناطقی که مربی بهداشت یا مرکز بهداشتی درمانی برای اجرای برنامه‌های بهداشتی‌وجود نداشته باشد وانجمن اولیا و مربیان نیز قادر به تأمین آن نباشد، مدیر مدرسه باید در اسرع‌وقت با تهیه گزارش لازم مراتب را به اطلاع اداره آموزش و پرورش محل برساند تا اقدامات لازم‌برای اجرای برنامه‌های مربوط به مراقبتهای بهداشتی وخدمات ایمنی صورت گیرد.
ماده -60 در مواردی که در اثر شیوع بیماری واگیردار یا به هر دلیل دیگر در ارتباط با شرایطبهداشتی و ایمنی مدرسه، ادامه تحصیل دانش‌آموزان با خطر احتمالی مواجه باشد، مدیر مدرسه‌باید با نظر کارشناسان مربوط و موافقت اداره آموزش وپرورش نسبت به تعطیل نمودن مدرسه‌بصورت موقت اقدام کند و اهتمام نماید که در اسرع وقت ترتیب ادامه تحصیل دانش‌آموزان‌درمحل دیگر داده شود.
ماده -61 مدیران مدارس موظفند به هنگام مشاهده علائم بیماری در دانش‌آموز مراتب را به‌اطلاع اولیای وی برسانند تا ترتیب درمان دانش آموز قبل از سرایت بیماری به دیگر دانش آموزان‌داده شود.
ماده -62 دانش آموزی که به سبب ابتلا به بیماری واگیردار غیبت کند ، هنگام بازگشت به مدرسه‌برای اطمینان از بهبودی باید گواهی پزشکی مبنی برصحت مزاج ارائه نماید.
ماده 63 - دانش آموزانی که ضعف بینایی یا شنوایی دارند باید در ردیف‌های مناسب کلاس قرارگیرند و درمورد دانش‌آموزانی که با دست چپ می‌نویسند نباید هیچگونه ممانعتی بعمل آید و پیش‌بینی محل مناسب برای نشستن و تأمین شرایط مناسب برای آنها باید مورد توجه قرار گیرد.
فصل پنجم - پوشش و لباس دانش آموزان
ماده64ـ لباس دانش‌آموزان باید از نظر دوخت و رنگ،ساده و دارای ظاهری آراسته و متناسب بامحیط آموزشی و تربیتی مدرسه باشد.
ماده65ـ دانش‌آموزان باید علاوه بر استفاده از پوشش مناسب در مدرسه،در آمد و رفت به مدرسه‌نیز از لباس و پوشش مناسب و فاقد هرگونه تصویر و نوشته استفاده کنند.
ماده66 - لباس دانش آموزان علاوه بر پوشش، نشان وقار و عفاف آنان است، شکل و دوخت‌لباس آنان باید با شئون اسلامی متناسب باشد.
ماده-67 پوشش دانش‌آموزان دخترشامل 1) چادر،مانتو، شلوارومقنعه 2) مانتو،شلوارومقنعه‌می‌باشد
تبصره -1 چادر بهترین حجاب و مناسب‌ترین پوشش می‌باشد. شایسته است مدیران مدارس‌ضمن رعایت عدم اجبار، دانش آموزان دختر را به استفاده از آن تشویق و توصیه کنند.
تبصره 2 - رنگ مانتو، شلوار و مقنعه دانش آموزان دختر باید ضمن توجه به شرایط سنی وجغرافیایی از میان رنگ‌های مناسب انتخاب شود.
فصل ششم - مقررات انضباطی دانش آموزان
1 - وظایف دانش آموزان :
ماده-68 دانش آموزان در دوران تحصیل موظفند موازین اسلامی و مقررات آموزش و پرورش‌را در اخلاق و رفتار خویش رعایت کنند که اهم آنها به شرح زیراست :
-1 رعایت شعائر دینی .
-2 رعایت ادب واحترام نسبت به مدیر، معاون، معلمان، مربیان و دیگر کارکنان مدرسه.
-3 رعایت حسن رفتار و اخلاق و همکاری با سایر دانش‌آموزان.
-4 سعی شایسته در تحصیل، رعایت مقررات آموزشی و تربیتی، انجام فرائض دینی ومشارکت در فعالیتهای اجتماعی مدرسه.
-5 حضور به موقع در مدرسه و خروج از آن در پایان ساعات مقرر. (حضور در مدرسه در غیرساعات مقرر برای استفاده از زمین ورزش ، آزمایشگاه ، کتابخانه ، فعالیتهای پرورشی و... منوطبه اجازه ولی دانش آموزو موافقت مدیر و به سرپرستی او یا یکی از کارکنان مدرسه مجازخواهدبود.)
-6 حضور مرتب در مدرسه و کلاس درس در تمام مدتی که مدرسه رسمŠ دایر است.
-7 رعایت بهداشت و نظافت فردی و همکاری با دانش آموزان دیگر و مسئولین مربوط درپاکیزه نگهداشتن فضای مدرسه.
-8 استفاده از لباس ،کفش ، جوراب ساده و مناسب و اصلاح موی سر متناسب با شئون دانش‌آموزی برای پسران و رعایت حجاب مناسب برای دختران.
-9 خود داری از بکاربردن وسایل تجملی و آرایشی و پرهیز از همراه آوردن اشیاء گرانبها ووسایل غیرمرتبط با امور تحصیلی به مدرسه.
-10 خودداری از خرید و فروش در مدرسه به غیر از مواردی که در آیین‌نامه شرکت تعاونی‌دانش‌آموزی پیش‌بینی شده است .
-11 مراقبت از وسایل شخصی و اهتمام در حفظ و نگهداری اموال، تجهیزات و ساختمان‌مدرسه. (چنانچه دانش‌آموزی به وسایل و ساختمان مدرسه یا سایر دانش آموزان خسارت واردآورد، بایدخسارت وارده توسط دانش‌آموز یا ولی وی جبران شود).
تبصره - برگه‌هایی که درموقع ثبت نام توسط دانش‌آموز وولی او تکمیل می‌شود، باید حاوی‌اهم وظایف انضباطی دانش‌آموزان‌باشد تا ضمن آگاهی و توجه ، دانش آموز وولی او انجام این‌وظایف را تعهد کنند.
ماده -69 مدیر موظف است در مواردی که دانش آموز تأخیر ورود مکرر یا غیبت غیر موجه‌داشته باشد، مراتب را به اطلاع ولی وی برساند تا با همکاری ولی چاره جویی لازم معمول‌شودچنانچه غیبت دانش آموزپسرمشمول وظیفه عمومی بیش از حد مقرردرماده 39 این آیین‌نامه باشد مدیرموظف است مراتب ترک تحصیل وی را به مراجع مربوط اعلام کند.
ماده -70 غیبت غیرموجه وتأخیر ورود دانش آموز در دفترانضباطی ثبت وموجب کسر نمره‌انضباط می‌شود و در صورت تأخیر ورود مکرر یاغیبت بیش از حد ،مدیر مدرسه موظف است‌با نظر شورای مدرسه تصمیم مقتضی را برابر مفادماده 76 اتخاذ نماید ومراتب را کتبŠ به ولی‌دانش‌آموز ابلاغ کند.
2 - ترغیب و تشویق:
ماده -71 مدیرمدرسه باید برای ترغیب‌دانش‌آموزان به انجام صحیح وظایف خویش‌برنامه‌هایی را تهیه و باتأیید شورای مدرسه اجرا کند.
ماده -72 دانش آموزانی که وظایف خود رابه نحو شایسته انجام می‌دهند، به روشهای‌زیرمورد تشویق قرار می‌گیرند:
-1 تشویق شفاهی در کلاس در حضور دانش آموزان .
-2 تشویق شفاهی در مراسم آغازین در حضور کلیه دانش آموزان .
-3 تشویق کتبی و شفاهی در کلاس و اعلام آن به ولی دانش آموز.
-4 تشویق کتبی و شفاهی در حضور کلیه دانش‌آموزان .
-5 اعطای جایزه یا لوح تقدیر با امضای مدیر مدرسه در حضور همه دانش آموزان .
-6 تشویق کتبی و اعطای لوح تقدیر از طرف اداره آموزش و پرورش .
-7 معرفی برای شرکت در اردوهای تربیتی، آموزشی و فرهنگی.
-8 اعطای نشان‌های دانش آموزی‌برابر ضوابط مصوب شورای عالی آموزش و پرورش
تبصره - اتخاذ تصمیم در مورد بند 1 با معلم و مربی دانش آموز و بندهای 2 لغایت 5 توسطمدیر مدرسه وبندهای 6و 7 پس از تأیید شورای مدرسه انجام خواهد گرفت .
ماده-73 در انجام هرنوع تشویق باید موارد ذیل رعایت شود:
-1 برنامه‌های تشویقی مدرسه باید منجربه تشویق وانگیزش درونی دردانش آموزان شده وروح امید، تعاون ، عشق به کار و کوشش و جدیت را در آنان توسعه دهد.
-2 ملاک اصلی در تشویق ، سعی و کوشش دانش‌آموز و میزان پیشرفت وی در مقایسه با وضع‌قبلی خود باشد.
-3 تشویق باید به گونه‌ای انجام پذیرد که علت آن برای فردی که تشویق می‌شود وسایردانش‌آموزان‌روشن باشد.
-4 جوایزی که تهیه می‌شود باید متناسب با سن و ذوق دانش آموز باشد و ارزش آموزشی وتربیتی‌آن مورد توجه قرار گیرد.
-5 خلاصه تشویق‌های مهم باید در پرونده تحصیلی دانش آموزان درج شود و در صورت عدم‌حضور اولیا به نحو مناسب به اطلاع آنان برسد.
-6 تشویق هیچ دانش‌آموزی نباید سبب تحقیر دانش‌آموز دیگری شود و در اعمال تشویق‌هانبایدتبعیض و استثنایی بین دانش‌آموزان قائل شد.
3 - تنبیه :
ماده-74 قصورو سهل‌انگاری دانش آموزان نسبت به انجام وظایف خود تخلف محسوب‌می‌شود مدیر،شورای مدرسه،معاونان ومربیان موظفند قبل از اعمال هرگونه تنبیه از وضع‌وموقعیت محصل آگاهی‌یابند و درجستجوی انگیزه وعلت تخلف‌برآیند ونسبت به رفع آن‌اقدام‌کنند.
ماده75ـ تنبیه باید توجه دانش‌آموز را به اشتباه خود جلب و زمینه مناسب را برای ایجاد رفتارمطلوب در وی فراهم نماید لذا اعمال تنبیه باید متکی به یافته‌های علمی و استفاده از الگوهای‌مناسب تغییررفتار باشد تا موجب تجری دانش‌آموز و اصرار وی بر تکرار اشتباه نشود.
ماده-76 دانش‌آموزان متخلفی که راهنمایی‌ها و چاره‌جویی‌های تربیتی، درآنها مفید و مؤثرنمی‌افتد، بارعایت تناسب به یکی از روشهای زیر مورد تنبیه قرار می‌گیرند:
-1 تذکر و اخطار شفاهی به طور خصوصی .
-2 تذکر و اخطار شفاهی در حضور دانش‌آموزان کلاس مربوط.
-3 تغییر کلاس ، در صورت وجودکلاسهای متعدد دریک پایه بااطلاع ولی دانش آموز.
-4 اخطار کتبی و اطلاع به ولی دانش آموز.
-5 اخراج موقت از مدرسه با اطلاع قبلی ولی دانش‌آموز، حداکثر برای مدت سه روز.
-6 انتقال به مدرسه دیگر .
ماده-77 اعمال هرگونه تنبیه دیگر از قبیل اهانت ، تنبیه بدنی و تعیین تکالیف درسی جهت‌تنبیه ممنوع
است و در اعمال تنبیهات نباید بین دانش آموزان تبعیض واستثنایی قائل شد.
ماده-78 اعمال تنبیه مندرج در بندهای 1 و 2 بر عهده معلم و مربی مربوط و بند 3 برعهده‌مدیر و بندهای 4 و 5 پس از موافقت شورای مدرسه برعهده مدیراست .درمورد بند 6 علاوه برتأیید شورای مدرسه ،اخذ موافقت اداره آموزش وپرورش نیز ضروری است .
ماده -79 در دبیرستانهاو هنرستانهای وابسته به سایر وزارتخانه‌ها،سازمانهاومراکزغیروابسته به آموزش وپرورش وسایر واحدهای آموزشی که به علت منحصربه فردبودن‌یانظایر آن،انتقال دانش‌آموز از یک مدرسه به مدرسه دیگر ممکن نمی‌باشد، در صورت‌استمرار تخلف ، شورای مدرسه با موافقت اداره آموزش وپرورش نسبت به اخراج دانش آموزاز آن مدرسه اقدام می‌نماید.
تبصره- درمواردی که لازم‌است ولی دانش‌آموز درجریان تخلف فرزندش قرارگیرد،باید قبلاحساسیتهای ولی بررسی وآنگاه با روش مناسب او را در جریان رفتار فرزندش قرار داد.
ماده -80 درصورتی‌که دانش‌آموزی به علت تخلف از مدرسه‌ای به مدرسه دیگرمنتقل‌شودونهایت تشخیص‌داده‌شودکه نظم آموزشی وتربیتی را برهم می‌زند و موجب انحراف‌و گمراهی دانش‌آموزان‌دیگرمی‌شود،باتأیید شورای مدرسه و موافقت اداره آموزش و پرورش‌مربوط درنوبت اول از حضور در مدارس منطقه یاناحیه‌آموزشی مربوط وبرای نوبت دوم‌تامدتی‌که اداره‌کل آموزش وپرورش استان‌تعیین‌می‌نماید ،از حضور درکلیه مدارس محروم‌می‌شود وازاولیای او خواسته می‌شود که تعلیم وتربیت فرزند خویش رابیرون از مدرسه‌برعهده گیرند.
ماده -81 اعمال تنبیهات انضباطی مقرر دراین آیین‌نامه باید با رعایت نکات زیر انجام پذیرد:
-1 تنبیه انضباطی باید روشنگرانه و آگاه کننده باشد.
-2 به شرایط جسمی و روانی، سنی، خانوادگی و اجتماعی دانش‌آموز توجه شود.
-3 تنبیه با تخلفی که دانش آموز مرتکب شده، متناسب باشدوترتیب وتدریج مناسب دراجرای‌تنبیه رعایت شود.
-4 خیرخواهی مدرسه برای دانش آموز و ولی او بیان و روشن شود.
-5 فاصله زمانی بین وقوع تخلف و اجرای تنبیه، نزدیک و منطقی باشد.
-6 شیوه‌های‌جبران‌تخلف‌به‌دانش‌آموزارائه‌گرددو ازاوخواسته‌شودکه‌خطاوتخلف‌خودراجبران کند.
-7 در اجرای تنبیه ،آبروی دانش آموز حفظ شود و از تنبیه در حضور جمع جز در مواردضروری اجتناب گردد.
-4 وظایف مدرسه در ارتباط با مقررات انضباطی :
ماده -82 مدیرمدرسه موظف است همکاران خود را نسبت به موارد انضباطی آگاه کند وممنوعیت‌تنبیه بدنی را تذکر دهد و درصورت مشاهده تخلف ،مراتب را جهت اطلاع و اقدام لازم به‌اداره آموزش وپرورش منطقه گزارش دهد.
ماده -83 تنبیه و تشویق اعمال شده و نتیجه آن در رفتار دانش آموز باید در دفتر انضباطی‌دانش‌آموزان درج شود و در تعیین نمره انضباط وی مورد توجه قرار گیرد.
تبصره - سوابق تخلف و تنبیه دانش‌آموز در پایان هر سال تحصیلی امحاء خواهد شد تا سابقه‌نامناسبی برای دانش آموز باقی نماند.
ماده-84 چنانچه دانش‌آموزی به‌اتهام جرمی‌ازطریق مراجع قضایی بطور موقت بازداشت‌شود،پس‌از آزادی،شورای مدرسه نحوه‌ادامه‌تحصیل وی راتعیین‌می‌کند که پس‌از تأیید اداره‌آموزش و پرورش اجرامی‌شود. مدت بازداشت دانش آموز به عنوان وقفه تحصیلی محسوب‌می‌شود.
ماده-85 مدیر مدرسه موظف است باهمکاری معلمان، مربیان وشورای دانش آموزان ، وظایف‌دانش‌آموزان و چگونگی تشویق‌ها و اجمالی از تنبیه‌های پیش بینی شده دراین آیین‌نامه را به تناسب‌سن وفهم دانش آموزان وبه اقتضای شرایط ، به آنان آموزش دهد .
فصل هفتم - امور مالی
ماده 86ـ کلیه درآمدهای مدرسه(سرانه دانش‌آموزان و وجوه حاصل از خدمات فوق‌برنامه،کمکهای شوراهای آموزش و پرورش مناطق و کمکهای مردمی) باید به حساب بانکی‌مدرسه واریز و با رعایت‌مقررات مربوط ،تحت نظر شورای مالی مدرسه هزینه شود.در روستاها ومناطقی که کمک‌کنندگان دسترسی به بانک نداشته باشند ،مدیر مدرسه به ازای دریافت کمک‌های‌نقدی،قبض شماره‌دار ومعتبر صادر و به اولیا تحویل می‌دهد.وجوه جمع‌آوری شده در اولین‌فرصت با هماهنگی انجمن اولیا و مربیان باید به حساب بانکی مدرسه واریز شود و در پایان هر سال‌تحصیلی گزارش عملکرد کمک‌های‌مردمی‌باامضای‌مدیرورئیس‌انجمن‌اولیا و مربیان به شورای‌آموزش و پرورش شهرستان ارسال گردد.
ماده -87 شورای مالی مدرسه در هر سال تحصیلی با عضویت رئیس انجمن اولیا ومربیان،نماینده شورای‌معلمان ومدیرمدرسه‌تشکیل می‌شودوبایداسنادهزینه به‌امضای اعضای‌شورای مالی‌برسد.
ماده -88 برداشت از حساب مدرسه با دو امضاء از سه امضای شورای مالی مدرسه (امضای مدیرو یک نفر دیگر از اعضای شورای مالی مدرسه) صورت خواهد گرفت و اعضای شورای مالی درمقابل انجام هزینه‌ها مسئولیت مشترک خواهند داشت.
ماده -89 کلیه اموال وتجهیزات خریداری شده و اهدایی مدرسه باید مطابق مقررات مربوطشماره‌گذاری و در
دفتر اموال مدرسه ثبت شود.
ماده -90 استفاده از کمکهای مردمی برای تشویق کارکنان ، معلمان و مربیان مدرسه‌می‌بایست‌باموافقت انجمن اولیا و مربیان‌مدرسه صورت پذیرد.
ماده -91 گرفتن هرگونه وجه بابت هزینه گردشهای علمی، تفریحی و تربیتی باید متناسب باهزینه‌های مربوط وتوان پرداخت خانواده‌هاباشدوپس ازموافقت انجمن اولیا و مربیان مدرسه‌انجام گیرد.
ماده -92 شیوه‌نامه لازم درخصوص مقررات مالی با رعایت مفاد این آیین‌نامه توسط وزارت‌آموزش و پرورش تدوین و ابلاغ می‌شود.
فصل هشتم - سایر موارد
ماده 93 - از اول مهرماه تا آخر شهریور ماه سال بعد یک سال تحصیلی محسوب می‌گردد. دوره‌آموزش رسمی و امتحانات آن در هر سال تحصیلی از اول مهر ماه تا پایان خرداد ماه سال بعدخواهدبود،مگردر شرایط خاص‌که‌باتصویب‌شورای عالی آموزش وپرورش اعلام خواهد شد.
ماده 94 - در اوقات رسمی حضور مدیر، معاونان، معلمان و سایر کارکنان در مدرسه جز درمواردی که برابر قانون مجاز شناخته شده، الزامی است.
ماده 95 - برنامه درسی مدارس مطابق با جداول ساعات درسی و هفتگی‌مصوب‌تنظیم‌می‌شودوقبل از شروع سال تحصیلی به اطلاع معلمان می‌رسد.
ماده -96 تعطیلات ضمن سال تحصیلی مدارس برابر تعطیلات رسمی کشور و تعطیلات‌نوروزی (لغایت 13 فروردین ) و تعطیلات فصلی ( تیر ومرداد ) خواهد بود و مدارس در ایام‌تعطیلات فصلی روزهای دوشنبه وچهارشنبه برای انجام کارهای اداری باز خواهند بود.تعطیلات‌اضطراری ، برابرتصمیم اداره کل آموزش و پرورش استان عملی خواهد شد و در صورت بروزاینگونه تعطیلی‌ها، در فرصت مناسب باید نسبت به جبران کمبودی که ازاین لحاظ در مدت تحصیل‌رسمی سالانه روی می‌دهد اقدام شود. (48)
ماده 97ـ مرخصی‌های معلمان وکارکنان واحدهای آموزشی طبق آئین نامه مرخصی‌ها مصوب‌هیأت وزیران و شیوه‌نامه‌های صادره از وزارت آموزش وپرورش خواهد بود. عوامل اداری واجرایی باید به نحوی از مرخصی سالیانه خود استفاده نمایند که منجر به تعطیلی مدرسه نشود.
تبصره - تعطیلات رسمی مدارس خارج از کشور به وسیله اداره کل آموزش وپرورش مدارس‌خارج از کشور پیشنهاد و پس از تصویب شورای عالی آموزش و پرورش اجرا می‌گردد. (49)
ماده -98 مدرسه باید مشوق و نشاط آور باشد. مدیران مدارس موظفند با نظارت مستمر به حجم‌تکالیف درسی و فعالیتهای آموزشی و پرورشی و متعادل کردن دفعات امتحانات کلاسی‌شرایطی‌را فراهم آورند که از خستگی مفرط دانش‌آموزان جلوگیری شود.
ماده 99ـ معلمان در انتخاب روشهای تدریس ، بودجه بندی کتابهای درسی ، طرح سؤال امتحانی، بکارگیری وسایل کمک آموزشی و مواد کمک درسی با رعایت مقررات مصوب و تصمیم‌های‌شورای مدرسه آزادی عمل خواهند داشت .
ماده 100ـ درماه‌مبارک رمضان و دهه اول ماه محرم حتی‌الامکان باید از برگزاری امتحان‌خودداری شود.
تبصره‌ـ در روزهای 19 و 23 ماه مبارک رمضان کلاسهای نوبت صبح با دوساعت تأخیر شروع‌می‌شود و برگزاری امتحان در این دو روز مجاز نیست.
ماده 101 ـ ورود بازرسان و ناظران اعزامی وافرادی که مورد شناخت مدیرهستند به مدرسه‌بلامانع است. ورود افراد متفرقه و کسانی که از طرف سایر دستگاهها و سازمانها برای انجام امری‌خاص به مدرسه‌مراجعه می‌کنند،پس از هماهنگی با اداره آموزش و پرورش مربوط مجاز می‌باشد.
ماده -102 مدیر مدرسه موظف است نسبت به حفظ ساختمان و نگهداری و استفاده درست ازوسایل و تجهیزات مدرسه مراقبت لازم را بنماید. تنظیم درست و نگهداری سوابق اداری و دفاترآمار، اموال، امتحانات و مالی و نگهداری آن قسمت از سوابق تحصیلی دانش آموزان که تحویل‌نشده است ،بارعایت شیوه‌نامه‌های مربوط،در مدرسه الزامی است و مدیران مدارس موظفند دربازرسی‌هاومراجعه‌افرادذیصلاح‌اداری،سوابق‌مربوطرابه‌رؤیت‌ودرصورت‌لزوم به‌تأیید آنان‌برسانند.
تبصره - امحاء اوراق امتحانی دانش آموزان و سایر نوشته‌ها و مدارکی که جنبه دایمی ندارد بارعایت مقررات مربوط و تنظیم صورتجلسات لازم،انجام می‌گیرد.
ماده -103 مدیر و کارکنان و دانش‌آموزان مدرسه الگوهای اخلاقی و اسلامی هستند و موظف‌به‌رعایت حقوق همه مردم به‌ویژه همسایگان مدرسه می‌باشند.
ماده -104 هیچ یک از کارکنان مدرسه به استفاده از دسترنج دانش آموزان یاارجاع کارشخصی به‌آنان مجاز نیستند.
ماده -105 مدیر مدرسه مجاز نیست فضای مدرسه وامکانات و تجهیزات آن رابدون‌تأییدشورای مدرسه و موافقت اداره آموزش و پرورش در اختیار اشخاص یا سازمانها و مراکز دیگر قراردهد.
ماده -106 در ایام انتخابات رسمی از قبیل انتخابات ریاست جمهوری ،مجلس‌خبرگان،نمایندگان مجلس شورای اسلامی و شورای شهر، ضمن اینکه تشویق و ترغیب دانش‌آموزان جهت حضور در انتخابات ضروری است، محیط مدرسه باید از هر گونه گرایش به گروههایا افراد خاص مبرا باشد و هر گونه استفاده از محیط و
امکانات مدرسه برای تبلیغ نامزدهای‌انتخاباتی و برگزاری سخنرانی له یا علیه نامزدها موجب پیگرد قانونی‌است.
ماده -107 اعزام دانش آموزان جهت بازدید و گردشهای علمی ،تربیتی و تفریحی درمحدوده‌شهرستان محل تحصیل با موافقت شورای مدرسه و رضایت کتبی اولیای دانش آموزان بلامانع‌است .مدیر مدرسه موظف است موافقت شورای مدرسه را به اداره آموزش و پرورش مربوطارسال نماید.برای اعزام دانش آموزان به خارج ازمحدوده شهرستان محل تحصیل ،علاوه براخذرضایت کتبی اولیا و موافقت شورای مدرسه ، موافقت اداره آموزش و پرورش محل نیز ضروری‌است .(50)
تبصره - انجام بازدیدهای علمی،تفریحی و تربیتی درایام برگزاری امتحانات رسمی مدارس و ازیک‌هفته قبل از آن ممنوع است.
ماده -108 کلیه کارنامه‌هاوگواهی های تحصیلی صادره از مدارس باامضای متصدی‌اموردفتری(یا فردی که عهده‌دار این مسئوولیت می‌باشد)ومهروامضای مدیرمدرسه دارای اعتبارخواهدبود2!ک
به استنادنامه 120/1109/8مورخ 79/4/7 دبیرخانه شورای عالی آموزش وپرورش گواهی‌های صادره ازمدارس‌برای رسیدگی به وضع مشمولین نظام وظیفه عمومی برابرآیین نامه اجرایی بخش معافیت قانون خدمت وظیفه‌عمومی مصوب 64/5/9هیأت وزیران توسط ادارات آموزش وپرورش تأییدمی‌گردد.ضمنŠبرابراعلام نظر جلسه649 شورای عالی آموزش وپرورش مورخ 79/3/26 وجلسه 231کمیسیون معین مورخ 79/3/17که طی شماره120/690/8 مورخ 79/4/7 ابلاغ شده‌است:کلیه کارنامه‌هاوگواهی‌های تحصیلی صادره ازمراکز نهضت‌سوادآموزی بامهروامضاءراهنمامسئول امتحانات شهرستان دارای اعتبارقانونی خواهدبود.اسناد،مدارک‌وکارنامه‌های تحصیلی کلاسهای پنجم لازم التعلیم وبزرگسال لزومی به تأیید ادارات آموزش وپرورش ندارد.
تبصره-1 صدورتأییدیه ارزش تحصیلی برعهده اداره آموزش وپرورش منطقه می‌باشد.
تبصره -2 صدورگواهینامه پایان تحصیلات دوره راهنمایی تحصیلی ومتوسطه برابر مصوبه شورای‌عالی آموزش وپرورش‌انجام می‌گیرد.
ماده 109ـ ادارات آموزش وپرورش‌برحسن اجرای این آیین نامه‌نظارت خواهند داشت.
ماده -110 از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، مقررات مغایر لغو و کلیه مدارس ابتدایی ،راهنمایی‌تحصیلی،متوسطه نظری ،فنی وحرفه‌ای،کاردانش و پیش دانشگاهی مشمول مفاد این آیین‌نامه‌خواهند بود. مدارس استثنایی، شبانه روزی، استعدادهای درخشان، نمونه دولتی، غیرانتفاعی ومدارس وابسته به سایر وزارتخانه‌ها، نهادها و مراکز غیر وابسته به آموزش و پرورش که براساس‌قوانین و مقررات خاص تاسیس می‌شوند، بجز در مواردی که تابع قوانین خاص خود هستند،مشمول مفاد این آیین‌نامه خواهند بود.
موضوع: آیین‌نامه اجرایی مدارس درششصدوپنجاه ودومین جلسه‌شورای عالی آموزش و پرورش‌مورخ 1379/5/20 به تصویب رسید.صحیح است،به مورد اجرا گذاشته شود.
120/1077/81379/6/7 حسین مظفر
رئیس شورای عالی و وزیر آموزش و پرورش
رونوشت جهت استحضارمعاونت محترم آموزشی ارسال می‌گردد.خواهشمنداست دستورفرماییدبه‌دفاتر ذیربط و ادارات کل‌ابلاغ شود.ضمنŠچون این آیین نامه به صلاحدید وزیرمحترم آموزش‌وپرورش چاپ و دراختیارکلیه مدارس کشور قرار می‌گیرد لازم است از تکثیرآن خودداری‌فرمایند.
هادی عزیززاده
دبیرکل شورای عالی آموزش وپرورش
سلام وبلاگ پر محتوای دارید استفاده کردم.
از نظر لطف شما سپاسگزارم